23,6% Polaków to osoby po 60. roku życia, a w ciągu dekady w wiek senioralny wejdzie już co trzeci mieszkaniec Polski. Na tym nie koniec, bo w połowie XXI wieku, gdy na emeryturę będą przechodzić dzisiejsi trzydziestolatkowie, aż 40% Polaków będzie seniorami. Nasz kraj stanie się wówczas jednym z trzech najstarszych społeczeństw europejskich, a Europa stanie się „najstarszym” kontynentem świata. Konsekwencją procesów demograficznych będzie „trzęsienie ziemi” w obszarach służby zdrowia, rynku pracy czy zabezpieczenia emerytalnego, ale także zmiana w relacjach między ludźmi – po prostu statystycznie dużo starszych niż dziś.
Starość rzadko bywa łatwa
Zmiana demograficzna wiąże się z tym, że nasze życie staje się coraz dłuższe. Zyskujemy zarówno lata dobrego zdrowia i samodzielności, jak i następujący później czas wieku zaawansowanego. Ten zaś nas nie rozpieszcza, odbierając zdrowie, partnerów i rówieśników, skazując często na samotność i społeczne wykluczenie. Już dziś 60% osiemdziesięciolatków żyje samotnie, wielu z nich jest wyłączonych z relacji rodzinnych i sąsiedzkich. Zazwyczaj mają oni co prawda dzieci czy wnuki, ale często bywają przez nich traktowani niczym balast.
– To smutna konsekwencja niezrozumienia przez ludzi młodych i dojrzałych tego, jak wygląda starość „w praktyce”. A kiedy brakuje zrozumienia, wygrywają stereotypy czyniące najstarszych z nas problemem, „zrzędliwym, powolnym, nierozumiejącym współczesności, skupionym na sobie stanem chorobowym”. Te krzywdzące zdanie jest fragmentem komentarza, który ktoś zamieścił na profilu facebook’owym Fundacji Zaczyn działającej na rzecz seniorów – jednym z wielu pozostawionych na naszej tablicy przez nierozumiejących starości… przyszłych seniorów – mówi Przemysław Wiśniewski, prezes Fundacji Zaczyn.
Zrozumieć wyzwania starości
Z czasem zmienia się ostrość zmysłów, bystrość umysłu, ogólna wydolność organizmu. Wielu seniorów potrzebuje więc wsparcia instytucjonalnego, z którego, ze względu na jego brak w miejscu zamieszkania lub wysoki koszt, korzysta niewielka część populacji osób w zaawansowanym wieku. Aż 42% Polaków styka się z niewłaściwym traktowaniem osób starszych. Brak podstawowej empatii, czasem wręcz otwarta pogarda wobec seniorów – to codzienność dla wielu osób w trzecim wieku. To problem społeczny, którego nie można bagatelizować.
Osoby starsze często borykają się z brakiem cierpliwości i życzliwości. Chorzy na demencję, Parkinsona czy Alzhaimera bywają osamotnieni w cierpieniu i nierozumiani. Bywa, że rodziny często nie rozumieją zmian jakim podlegają ich rodzice czy dziadkowie. Stając przed wyzwaniem opieki nad bliskimi seniorami nie wiedzą jak im pomóc, gdzie szukać wsparcia. Tymczasem zrozumienie starości bardzo wiele ułatwia.
Celem kampanii „Zrozumieć starość” jest podniesienie wrażliwości społecznej, zrozumienia i szacunku dla osób starszych. Grupą docelową kampanii są ludzie młodzi. Kampania potrwa co najmniej kilka miesięcy. W ramach inicjatywy uruchomiono serwis www.zrozumiecstarosc.pl, przygotowany z myślą o tych, którzy mają w swoim bliskim otoczeniu seniorów lub chcą po prostu zdobyć informacje o starości, schorzeniach związanych z wiekiem i wiedzę z zakresu opieki.
