Wybory samorządowe już za 18 dni. Zanim jednak pójdziemy do lokali wyborczych i oddamy głos (w Częstochowie na radnych miejskich i wojewódzkich oraz na prezydenta miasta, w powiatach natomiast na wójta lub burmistrza oraz na radnych gminnych, powiatowych i wojewódzkich) – warto zapoznawać się z nowymi zasadami. Sejm uchwalił przepisy autorstwa PiS, które wprowadzają wielkie zmiany w ordynacji wyborczej.
Za uchwaleniem nowych przepisów opowiedziało się 234 posłów (PiS oraz koło Wolni i Solidarni), przeciw było 199 (PO, Kukiz’15, Nowoczesna, PSL oraz Koło Europejskich Demokratów), a dwóch się wstrzymało się od głosowania. W parlamencie nie cichły głosy opozycji, że zmiany w ordynacji będą sprzyjać fałszerstwom wyborczym. Partia rządzącą twierdzi natomiast, że zmiany te zwiększą transparentność i właśnie mają przeciwdziałać wszelkim możliwym nadużyciom.
Aby nasz głos był ważny należy przy wybranym przez nas kandydacie postawić znak „X” w kratce z lewej strony obok nazwiska kandydata. Pamiętajmy! Na radnego wybieramy tylko jedną osobę, niezależnie od tego, ile mamy list (kartek) komitetów wyborczych. Osobno głosujemy na prezydenta miasta i osobno na radnego sejmiku wojewódzkiego. Na tych kartach też zaznaczamy tylko po jednej osobie.
A co się zmieni?
Będzie tak:
Zasada dwukadencyjności ma być liczona od najbliższych wyborów samorządowych. Wójt, burmistrz, prezydent w danej gminie, gdy zostanie wybrany teraz w październiku, będzie mógł startować jeszcze tylko raz. Po raz trzeci nie wolno mu kandydować na to stanowisko. Nic jednak nie będzie stało na przeszkodzie, aby po zakończonych dwóch kadencjach w jednej gminie, ubiegać się o fotel wójta, na przykład w sąsiedniej.
Czas trwania jednej kadencji został wydłużony z 4 do 5 lat.
Było:
Wójt i pozostali włodarze mogli być wybierani przez mieszkańców bez jakichkolwiek limitów, czyli wielokrotnie na długie lata, a kadencja wynosiła 4 lata.
Będzie tak:
Kandydat na radnego musi zamieszkiwać na terenie gminy, w której chce kandydować. Takiego wymogu nie ma dla osób ubiegających się o posadę wójta, burmistrza czy prezydenta miasta.
Było:
W zasadzie ten punkt nie został utrzymany, choć warto wiedzieć, że w pierwotnej wersji chciano pozostawić wymóg zamieszkiwania na terenie województwa, w którym jest gmina, w której kandydat startuje na funkcję radnego.
Będzie tak:
Kadencja radnego od kolejnych wyborów ma trwać 5 lat.
Było:
Kadencja radnego trwała 4 lata.
Będzie tak:
Nie będzie możliwości głosowania korespondencyjnego.
Było:
Można było głosować korespondencyjnie.
Będzie tak:
Jeśli jedna z kratek przy kandydacie zostanie całkowicie zamalowana, a znak X pojawi się w innej kratce przy innym kandydacie – głos będzie ważny.
Było:
Dopisywanie na karcie do głosowania lub stawianie innych znaków było dopuszczalne poza miejscem zadrukowanym. Bezpośrednie dopiski lub jakieś znaki przy określonym kandydacie stanowiły, że głos był nieważny.
Będzie tak:
Rady gmin po raz ostatni będą określać okręgi wyborcze przy wyborach w 2018 r. W kolejnych, które odbędą się w 2023 r., będą określane przez komisarza.
Było:
Okręgi wyborcze określały rady gmin.
Będzie tak:
W lokalach wyborczych mają być kamery i transmisja w internecie.
Było:
W lokalach wyborczych nie było kamer.
Będzie tak:
PKW wyłoniła 100 komisarzy spośród kandydatów wskazanych przez ministra spraw wewnętrznych.
Było:
Dotychczas było w kraju 50 komisarzy wyborczych.
