Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin przeprowadziło w czerwcu 2016 roku ogólnopolskie badanie na temat zwyczajów i przekonań Polaków dotyczących mycia warzyw i owoców. Temat, pozornie prozaiczny i bagatelny, nieustanie budzi jednak wątpliwości. Zwłaszcza, że w wielu źródłach, szczególnie internetowych, krąży mnóstwo mitów dotyczących specyficznych sposobów płukania warzyw i owoców, które mają usuwać szkodliwe drobnoustroje oraz środki ochrony roślin.
Znacząca większość Polaków myje warzywa w samej wodzie (80 proc.). Płukanie w mieszankach różnego typu nie jest bardzo rozpowszechnionym zjawiskiem – najwięcej osób deklaruje stosowanie wody z sokiem z cytryny lub kwaskiem cytrynowym (4 proc.).
Owoce, podobnie jak warzywa, najczęściej myte są w zwykłej wodzie. Jednak pojawiają się istotne różnice pomiędzy owocami krajowymi (78 proc.), a importowanymi (59 proc.). Aż 17 proc. Polaków nie myje owoców importowanych w ogóle (w porównaniu do 2 proc. w przypadku owoców krajowych), co może wynikać w dużej mierze z przekonania, że nie jest konieczne mycie owoców, których skórki się nie je, np. pomarańczy czy grejpfrutów. Tymczasem jest to błąd, gdyż zabrudzenia pojawiające się na skórkach owoców w trakcie transportu czy przechowywania w magazynach mogą łatwo przedostać się na nasze dłonie w trakcie obierania – a stąd drobnoustroje chorobotwórcze mają już prostą drogę do naszych ust, jeśli nie zadbamy odpowiednio o higienę i nie umyjemy rąk przed spożyciem.
Aż 84 proc. Polaków słyszało o przynajmniej jednym alternatywnym dla mycia w samej wodzie sposobie na czyszczenie warzyw i owoców. Najpopularniejszą znaną metodą jest parzenie wrzątkiem (72 proc.). Znaczna część badanych słyszała także o płukaniu w wodzie z solą kuchenną (38 proc.) lub w wodzie z sokiem z cytryny albo kwaskiem cytrynowym (37 proc.), a także z octem (35 proc.) lub z sodą oczyszczoną (31 proc.). Trzeba pamiętać, że mycie owoców i warzyw z wykorzystaniem takich substancji nie pozostaje obojętne dla ich walorów smakowych i odżywczych.
„Owoce i warzywa, zwłaszcza nieprzetworzone, powinny stanowić podstawowy składnik zdrowej diety. Należy jednak zadbać, aby je spożywając, nie wprowadzać do organizmu chorobotwórczych drobnoustrojów, jak również innych zanieczyszczeń. Staranne mycie owoców i warzyw w bieżącej wodzie bezpośrednio przed spożyciem, a tam gdzie to konieczne również ich obieranie, jest konieczne aby można było w pełni korzystać z cennych dla organizmu składników, jednocześnie minimalizując możliwość powstawania zatruć pokarmowych” – podkreśla dr Jacek Postupolski z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-PZH.
A dlaczego w ogóle myjemy owoce i warzywa przed spożyciem? Najpowszechniejszym powodem mycia tych produktów jest chęć pozbycia się brudu. Prawie połowa badanych chce się w ten sposób także pozbyć bakterii i mikroorganizmów chorobotwórczych.