Żółtaczka groźna w Częstochowie

I znowu Częstochowa jest na pierwszym miejscu – tym razem… w wirusowym zapaleniu wątroby typu A. Zdaniem ekspertów można już mówić o epidemii. Teoria głosi, że wirus popularny jest w krajach, w których są bardzo złe warunki sanitarne i podaje gdzie: Ameryka Południowa, Azja Południo-Wschodnia, Afryka. Jednak tempo wzrostu zachorowań, z jakim mamy do czynienia w Częstochowie – daje wiele do myślenia, zwłaszcza że wirusowe zapalenie wątroby typu A nazywane jest inaczej chorobą brudnych rąk.

Zanim podamy szokującą statystykę – kilka słów o samej chorobie.

Mówiąc o żółtaczce pokarmowej, fachowo nazywanej wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A), wcale nie będziemy mieć do czynienia z zażółceniem skórnym, a raczej z objawami przypominającymi dolegliwości ze strony układu pokarmowego bądź grypopodobnymi. Dominujące są bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka oraz brak apetytu. Dodatkowo może pojawić się gorączka, bóle mięśniowo-stawowe oraz ogólne złe samopoczucie. Bardziej charakterystycznym objawem będzie ciemniejszy niż zwykle kolor moczu czy odbarwione stolce. Może dojść także do powiększenia wątroby, co objawia się tkliwością przy dotyku w prawym podżebrzu. Świąd skóry może być również symptomem żółtaczki pokarmowej.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A przenoszone jest za pośrednictwem brudnych rąk lub zakażonej żywności. Przenosi się jedynie z człowieka na człowieka, często przez jedzenie przygotowane brudnymi rękami przez osobę zakażoną lub poprzez zanieczyszczoną wodę. 
Dorośli, przechodzą chorobę znacznie ciężej niż dzieci, chociaż to dzieci są na nią najbardziej narażone – w szkole, przedszkolu, żłobku, gdyż tak duże skupisko osób w jednym miejscu sprzyja rozprzestrzenianiu wirusa. Jednakże przebieg choroby u dzieci zazwyczaj jest łagodny, a wręcz często bezobjawowy. Najgorzej mają osoby dorosłe, cierpiące na choroby układu pokarmowego, gdyż zakażenie żółtaczką pokarmową potęguje nieprzyjemne dolegliwości.
Zapalenie wątroby typu A jest wywoływane przez drobnoustrój z tej samej grupy co wirus powodujący żółtaczkę typu B i C, jednak w przeciwieństwie do nich nie jest chorobą przewlekłą. Przed wirusem można się uchronić, korzystając ze szczepionki. Co prawda szczepienie nie jest obowiązkowe, ale zalecane dzieciom w wieku przedszkolnym i szkolnym, osobom wyjeżdżającym do krajów, gdzie występuje duże ryzyko zakażenia, osobom pracującym przy produkcji i dystrybucji żywności, pracownikom służby zdrowia oraz osobom zakażonym wirusem zapalenia wątroby typu B lub C. Większości pacjentom sugerowany jest odpoczynek oraz bardziej lekkostrawna dieta do czasu ustąpienia objawów ze strony przewodu pokarmowego. U innych może wystarczyć przestrzeganie podstawowych zasad higieny. 

Alarmujący komunikat w sprawie wirusowego zapalenia wątroby typu A (zwłaszcza w odniesieniu do Częstochowy) wydała Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach:

„W związku z utrzymującą się wysoką liczbą przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu A, Śląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny przekazuje informację dotyczącą zachorowalności na WZW A na terenie województwa śląskiego w latach 2012 – 2018.

Na terenie Polski od początku bieżącego roku do końca lipca 2018 odnotowano 884 przypadki WZW A (744 zachorowania w tym samym okresie w roku 2017). Prawie 47 % wszystkich zachorowań w całym kraju wystąpiło w województwie śląskim. 
Ludzie są jedynym rezerwuarem tego wydalanego z kałem wirusa.
Do zakażenia może dojść poprzez:
₋ spożycie pożywienia zanieczyszczonego zakażonymi fekaliami (np. nieumytych owoców) lub skażonej wody, także w formie kostek lodu (podstawowa droga),
₋ kontakt bezpośredni z zakażonym człowiekiem (np. przeniesienie wirusa poprzez nieumyte po wyjściu z toalety ręce). Chory może zarażać 14–21 dni przed i około 7 dni po wystąpieniu objawów choroby,
₋ kontakty seksualne, w tym poprzez kontakt z częściami ciała oraz powierzchniami, na których znajduje się wirus,
₋ istnieje potencjalne, lecz niewielkie ryzyko zakażenia się poprzez krew.

Liczba zachorowań na WZW A na terenie nadzorowanym przez poszczególnych Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych województwa śląskiego:

Podstawą w zapobieganiu zakażeniom jest przestrzeganie zasad higieny, także przy przygotowywaniu i spożywaniu posiłków.”

A co na to częstochowski sanepid? Odpowiada Edyta Kapelka, kierownik Sekcji Oświaty Zdrowotnej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Częstochowie.

– Prosimy o statystykę zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A na terenie miasta Częstochowa i powiatu częstochowskiego w latach 2013 – 2018.
„W roku 2013 i 2014 – 0 przypadków, 
2015 r. – 2 przypadki na terenie miasta Częstochowa, 
2016 r. – 0 przypadków, 
2017 r. – 12 przypadków (9 na terenie miasta Częstochowa, 3 na terenie powiatu częstochowskiego),
2018 r. (do 15.07.2018) – 121 przypadków (98 na terenie miasta Częstochowa, 23 na terenie powiatu częstochowskiego).”

– Jakie działania przez ostatnie 5 lat podejmował częstochowski sanepid w walce z żółtaczką pokarmową?
„1. Sprawowanie nadzoru epidemiologicznego nad osobami chorymi na wzw typu A oraz dostarczanie środka dezynfekcyjnego (chloraminy) celem przeprowadzenia dezynfekcji.
2. Przesyłanie bieżącej informacji na temat sytuacji epidemiologicznej zachorowań na wzw typu A do dyrektorów podmiotów leczniczych.
3. Ścisła współpraca z Wojewódzkim Szpitalem Specjalistycznym w Częstochowie, gdzie znajduje się oddział chorób zakaźnych, dotycząca niezwłocznego zgłaszania do tutejszej stacji przypadków zachorowań na wzw typu A
4. Opracowanie przez PSSE w Częstochowie materiałów edukacyjnych dot. wzw A dla mieszkańców miasta i powiatu częstochowskiego (ulotki, plakaty, spoty). Informowanie nt. sposobów zapobiegania zachorowaniom, ze szczególnym uwzględnieniem szczepień ochronnych.
5. Wzmożone kontrole służb inspekcji sanitarnej w dzielnicach miasta Częstochowa, gdzie zarejestrowano najwięcej zachorowań oraz dostarczanie w trakcie kontroli i wizytacji ulotek, plakatów wydanych przez PSSE w Częstochowie. Ponadto informowanie o drogach zakażenia i działaniach zapobiegawczych.
6. Dystrybucja materiałów edukacyjnych do szpitali na terenie nadzorowanym przez PSSE w Częstochowie, Urzędu Miasta Częstochowy, KMP w Częstochowie, Straży Miejskiej, jak również do Stowarzyszeń zajmujących się opieką nad grupami osób najbardziej narażonymi na zakażenie wzw typ A. Materiały edukacyjne do dalszej dystrybucji przekazane zostały również do Spółdzielni Mieszkaniowych na terenie miasta, na których terenie zanotowano najwięcej przypadków zachorowań. Nawiązano współpracę z sieciami sklepów spożywczych, które informacje na temat profilaktyki wzw A rozmieściły na terenie swoich placówek handlowych. Emisja spotów edukacyjnych  w autobusach i tramwajach komunikacji miejskiej oraz na ekranach świetlnych przy ul. Armii Krajowej, Al. Wojska Polskiego  w Częstochowie.”

– Co jest powodem – zdaniem sanepidu – zdecydowanie większy wzrost zachorowań na WZW A na naszym terenie niż w innych regionach Polski?
Brak odpowiedzi.