Swój do swego po publiczne

Lukratywny projekt dla zaradnychOd dłuższego czasu naszą uwagę zaprząta sprawa walki miasta Częstochowy ze smogiem. Na ten temat pisaliśmy już kilkakrotnie. Pod koniec stycznia magistrat przesłał nam odpowiedzi na nasze pytania. Chcieliśmy dowiedzieć się, jakie konkretne działania podejmują miejscy urzędnicy. Wówczas to, po raz pierwszy pojawił się wątek projektu Słoneczna Gmina, finansowanego z pieniędzy unijnych, a realizowanego na terenie miasta Częstochowy. Odpowiedzi nie były jednak dla nas zadowalające, zwłaszcza o tajemniczym projekcie, więc ponownie przesłaliśmy pytania do magistratu. Szczególnie interesująca wydała się nam lista osób, które wzięły udział w projekcie, a co za tym idzie skorzystają z dotacji na zakup instalacji odnawialnych źródeł energii. Urzędnicy odpowiadając, ponownie nie byli zbyt wylewni, stwierdzili jedynie, że lista jest już zamknięta, a „dane osobowe osób prywatnych uczestniczących w projekcie podlegają ochronie” – więc redakcja nie może ich ujawnić. Tym większe było nasze zaskoczenie, gdy tuż przed sesją Rady Miasta, na której zresztą ten temat był omawiany, poinformowano nas, że lista będzie jednak uzupełniana i kolejne osoby mogą wciąż ubiegać się o dofinansowanie, np. pomp ciepła lub paneli słonecznych.

Jak to się stało, że na liście osób, ubiegających się o dofinansowanie w projekcie Słoneczna Gmina znaleźli się w dużej części lokalni politycy, działacze partyjni, radni, urzędnicy magistratu i pracownicy jednostek poległych częstochowskiemu samorządowi, rodzina i znajomi królika…?

– To są insynuacje – usłyszeliśmy w odpowiedzi urzędu miasta. – Przeprowadziliśmy kampanię informacyjną i zgłosili się ci, co się zgłosili. Pyta pani o szczegóły kampanii… dziś nie pamiętam, ale każdy mógł wziąć udział w projekcie Słoneczna Gmina – dodaje urzędnik.

Czyżby?

– Mam mały dom na Lisińcu i niestety stary piec. Gdybym wiedział, że mogę dostać dofinansowanie, na przykład do pompy ciepła, na pewno bym wziął udział. Nic nikt nie wiedział, ani rodzina ani znajomi – mówi zaskoczony mieszkaniec Częstochowy. 

Podajemy link do listy, która jeszcze kilka dni temu była zamknięta:

http://www.czestochowa.pl/data/other/lista_osob_sloneczna_gmina_.pdf

O co w ogóle chodzi w projekcie Słoneczna Gmina? Na ten temat miasto wspomina, odpowiadając na nasze pytania z 23 stycznia:
„Miasto Częstochowa przystąpiło do projektu „Budowa infrastruktury służącej do produkcji energii ze źródeł odnawialnych na terenie gminy Miasto Częstochowa”. Projekt będzie realizowany w formule SŁONECZNA GMINA, która to formuła polega na tym, że Gmina Miasto Częstochowa zdobyła dofinansowanie w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, (…) które przeznaczy na zakup i montaż instalacji odnawialnych źródeł energii, na rzecz mieszkańców Częstochowy. Celem projektu jest zwiększenie na obszarze Miasta Częstochowy produkcji energii elektrycznej lub energii cieplnej ze źródeł odnawialnych wytwarzanej z wykorzystaniem promieniowania słonecznego (przetwarzanego na ciepło lub energię elektryczną), oraz zasobów geotermalnych, poprzez budowę instalacji na nieruchomościach udostępnionych przez mieszkańców, co przyczyni się do zmniejszenia emisji gazów.
W formule SŁONECZNA GMINA są dofinansowane trzy rodzaje instalacji, tj. kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne lub pompy ciepła. Projekt zakłada, że gmina Miasto Częstochowa zamontuje ww. instalacje na nieruchomościach osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, wybranych do projektu wg kryteriów określonych w Regulaminie. Zamontowane instalacje przez 5 lat od daty trwałości projektu będą własnością gminy i będą użyczane mieszkańcom. Po tym okresie za symboliczną złotówkę przejdą na własność mieszkańców.
Przewiduje się następującą wysokość dotacji dla poszczególnych instalacji:
– do kolektorów słonecznych – do 85% wartości kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 12.000 zł netto,
– do paneli fotowoltaicznych – do 85% wartości kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 15.000 zł netto,
– do pomp ciepła – do 85% wartości kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 18.000 zł netto.
Po uzyskaniu decyzji Marszałka Województwa Śląskiego o przyznaniu środków finansowych na realizację projektu, dzięki temu projektowi mieszkańcy (około168 rodzin), będą mogli otrzymać wysokie dofinansowanie do montażu instalacji solarnych, fotowoltaicznych lub pomp ciepła.
Przewidywane koszty projektu wynoszą blisko 4,2 mln zł, z czego 2,9 mln stanowi dofinansowanie w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.”

Projekt Słoneczna Gmina to jeden z nielicznych programów, którego udział procentowy dotacji jest bardzo wysoki. Aż do 85 proc. kosztów pokrywa Unia Europejska. Ale na tym nie koniec przyjemności dla wybranych… Projekt skrywał pewną tajemnicę, o której miasto taktycznie przemilczało. Lista nazwisk osób, które z dopłaty będą korzystać budzi wątpliwości, bo pojawiają się na niej radni (Platformy Obywatelskiej i Sojuszu Lewicy Demokratycznej). Zanim radni zgłosili się do udziału w projekcie, rada przegłosowała przeznaczenie na niego publicznych pieniędzy. Temat ten był omawiany na sesji Rady Miasta, po zainicjowaniu go przez posła Tomasza Jaskółę (Kukiz’15).

Ponieważ sprawa wydała się nam nader istotna, 13 lutego poprosiliśmy magistrat o uzupełnienie wcześniejszej odpowiedzi:

– Z informacji od Państwa wynika, że całkowity koszt projektu wynosił będzie 4,2 mln zł, z czego 2,9 mln zł stanowi dofinansowanie unijne. Kto pokrywa 1,3 mln zł kosztów projektu?
„Wkład własny zostanie pokryty ze środków Beneficjenta (budżetu Miasta Częstochowy) oraz ze środków prywatnych (właścicieli/współwłaścicieli nieruchomości objętych inwestycją). Beneficjent określił warunki udziału w projekcie mieszkańców w umowie przystąpienia do projektu.”

– Czy miasto w jakikolwiek sposób partycypuje w kosztach projektu?
„Tak. Miasto ponosi koszty związane z wkładem własnym wraz z podatkiem VAT w zakresie wydatków poniesionych na przygotowanie inwestycji do realizacji (m.in. analizy, program funkcjonalno-użytkowy, ankiety) oraz na obowiązkowe, zgodnie z wytycznymi, działania promocyjne. Ponadto obejmie ubezpieczeniem wszystkie instalacje w okresie 5-letniego okresu trwałości.”

– Czy wiadomo ile dokładnie zostanie zamontowanych: kolektorów słonecznych, paneli fotowoltaicznych oraz pomp ciepła?
„W ramach projektu zgodnie z zebranymi deklaracjami mieszkańców planowane jest do zamontowania: 168 instalacji, w tym:
– 34 instalacji kolektorów słonecznych,
– 124 instalacji fotowoltaicznych,
– 10 pomp ciepła.”

– Z informacji od Państwa wynika, że właścicielem zainstalowanych instalacji będzie miasto Częstochowa. Czy mieszkańcy, u których zamontowana będzie instalacja będą ponosić opłaty za jej użyczenie?
„Miasto będzie właścicielem zamontowanych instalacji w okresie trwałości projektu. Mieszkańcy nie będą ponosili opłat z tego tytułu.”

– Ile wniosków zostało złożonych w ramach projektu?
„Do udziału w projekcie złożono 201 wniosków. Pierwotne założenia były takie, ze miasto chciało zebrać, mieszczące się w regulaminie projektu, deklaracje dotyczące ok. 250 instalacji. Zainteresowanie było jednak mniejsze: mimo ogłoszenia dodatkowego naboru ostatecznie złożono 201 deklaracji, z czego 168 zostało wstępnie zakwalifikowanych. Przeprowadzenie naboru zlecono Agencji Rozwoju Regionalnego.”

– Czy jeden mieszkaniec może ubiegać się o więcej niż jedną instalację?
„Zgodnie z zasadami naboru mieszkańców do projektu, przysługiwało prawo zgłoszenia jednego rodzaju instalacji na daną nieruchomość (możliwe było więc zgłoszenie deklaracji na większą liczbę nieruchomości spełniających warunki określone w regulaminu – należące do tej samej rodziny).”

– Ile wniosków zostało odrzuconych i co było powodem ich odrzucenia?
„Dwie osoby wycofały deklaracje. Ponadto odrzucono 31 wniosków. Ze względów formalnych określonych w Regulaminie, odrzucono 31 wniosków, w tym: 27 wniosków z powodu prowadzenia działalności gospodarczej na nieruchomości, a 4 wnioski z powodu posiadania już na nieruchomości instalacji OZE.”

– Czy nabór wniosków jest już zakończony?
„Nabór wniosków został zakończony. Był on prowadzony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie inwestycji. Od zainteresowania mieszkańców instalacjami OZE było uzależnione złożenie wniosku o dofinansowanie na ten cel. Dlatego też procedura naboru mieszkańców była pierwszym elementem przygotowawczym do późniejszego złożenia projektu do dofinansowania.”

– W jaki sposób poinformowano mieszkańców o możliwości wzięcia udziału w projekcie?
„Informacja o możliwości składania deklaracji w ramach OZE była dostępna m.in. na stronie internetowej Urzędu Miasta Częstochowy, stosowne informacje i komunikaty były też rozpowszechniane poprzez lokalne media.”

– W związku z tym, że projekt jest realizowany z pieniędzy unijnych – publicznych, rozumiemy, że wszelkie informacje dotyczące tego projektu, w tym dane osób w nim uczestniczących – są jawne.
„Informację publiczną stanowią informacje dotyczące wydatków publicznych oraz informacje dotyczące funkcjonowania podmiotów publicznych. Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jednolity Dz.U. z 2016r. poz.1764 z późn. zm.), prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej […]. Tak więc dane osobowe osób prywatnych uczestniczących w projekcie podlegają ochronie.”

To bardzo miło, że miasto dba o lokalną ekologię, tylko szkoda że przy rozdzielaniu dotacji nie uwzględniono kryterium dochodowego. Co automatycznie rozładowałoby niezdrowe emocje. 
Ale jak to mówią: bogatemu to i byk się ocieli, a biednemu zawsze wiatr w oczy…