Pożegnanie solidarności

Tygodnik oddaje hołd niezwykłej – pod każdym względem – kobiecie!
Odeszła Kasia Grohman (Wacława Bednarska). Może zanudzam już Czytelników wspominkami o umierających bohaterach mojego pokolenia, ale – wiecie-rozumiecie – mam pewne zobowiązania. Takie wyrażone słowami rebe Hallila: jeśli nie myślisz o sobie, kto o tobie pomyśli, jeśli myślisz tylko o sobie, to po co i dla kogo żyjesz?

Kasia była cichą bohaterką „Solidarności”, płaciła za to pobytem za kratami. To określenie należy już niestety do przeszłości, zamiast idei mamy mit, „Solidarność” to znak towarowy zastrzeżony przez związkowych biurokratów. Na uroczystościach rocznicowych pierwszy szereg zdominowany jest przez Rycerzy Najjaśniejszej Niepodległej z politycznej nominacji, dla rzeczywistych bohaterek, takich jak Kasia miejsca są daleko z tyłu. 

Dla mnie jednakże wartość Kasi to nie wspominki historyczne, nie akademie i poczty sztandarowe, lecz wierność podstawowej zasadzie solidarności. Większość aktywnych działaczy tworzących w 1980 r. „Solidarność” i służących jej w trudnych latach stanu wojennego, nie było beneficjentami odzyskanej wolności. Upadły duże zakłady będące ich zapleczem i miejscem pracy. Represje znoszone przez nich w latach 80-tych skutkowały brakiem awansu zawodowego, niemożnością zdobycia lepszego wykształcenia, niższą podstawą do wyliczenia emerytury czy dodatku stażowego. Ludzie widzieli „wielkich bohaterów”, którzy zajęli wysokie posady rządowe, nie dostrzegano tych nieznanych nosicieli ulotek, którzy po 1989 r. zaznali smaku bezrobocia i zwykłej biedy. Prawda jest taka i żadne egoistyczne chwalipięctwo tego nie zagłuszy: bez tych „małych bohaterów” nie byłoby wielkich, bez heroizmu poświęcenia wielu nieznanych ludzi, zamiast wolności mielibyśmy dziś polską odmianę łukaszyzmu, czy innego zreformowanego komunizmu. Prawda też jest taka, jeśli sami o sobie nie będziemy pamiętać, to nikt nie będzie o nas pamiętał. Z tego powodu powstało w Częstochowie stowarzyszenie Więzionych, Internowanych, Represjonowanych w stanie wojennym, którego duszą i najgorliwszą aktywistką była Kasia.

Bez urazy: jest Pani Prezes (bardzo zasłużona i także bardzo aktywna), jest Zarząd, jest szereg – z roku na roku coraz więcej – działaczy. Ale solidarność wymaga nie tylko oficjalnych uroczystości, ale przyziemności. Ktoś musi starać się utrzymywać więź, monitorować czy kogoś z naszych nie dotknęła choroba lub zwykła bieda, a jeśli tak, to trzeba robić zbiórkę na leki, na opał do domu, czasem podrzucić paczkę z żywnością, poradzić jak wypełnić wniosek o pomoc materialną. A przede wszystkim być blisko, nie pozwolić, by ludzie, którzy kiedyś w imię solidarności poświęcali się dla innych, dziś zostali sami ze swoimi problemami i swoją biedą.

Nie kryję swojego negatywnego stosunku do Premiera, ale z szacunkiem muszę przyznać, że dla środowiska „kombatantów” „Solidarności” zrobił bardzo dużo. Są więc już rozmaite formy materialnej pomocy. Ale to zinstytucjonalizowanie nie zastąpi ludzkiej solidarności. Natura jest bezlitosna, my „kombatanci” to ludzie 60+, 70+ itd., nie spotykamy się już przy piwie, ale na pogrzebach. I tego też pilnowała Kasia, gdy dzwoniła spodziewałem się złej wieści… więc próbowałem wymusić, byśmy przynajmniej raz w roku uśmiechnięci spotkali się przy piwie.

Niestety, ostatnie spotkanie 4 czerwca musiała opuścić: dopadła ją choroba. Kolejnej okazji już nie było… Żegnaj Kasiu, dobry duchu częstochowskiej solidarności.

Foto. Stowarzyszenie WIR