Polski Alarm Smogowy opublikował ranking najaktywniejszych gmin w „Programie Czyste Powietrze”. 16 gmin z regionu śląskiego znalazło się w pierwszej dwudziestce najaktywniejszych gmin w kraju. „Ranking Polskiego Alarmu Smogowego jest dowodem na to, że działania podejmowane przez gminy i samorząd województwa śląskiego związane z walką ze smogiem przynoszą efekty.
– Aż 16 z 20 najaktywniejszych gmin w Polsce znajduje się w naszym województwie. To pokłosie obowiązującej na szczeblu regionu uchwały antysmogowej i aktywności gmin w pozyskiwaniu środków na wymianę źródeł ciepła, a także akcji edukacyjnych i świadomości samych mieszkańców, którzy zdają sobie sprawę, że czyste powietrze przekłada się bezpośrednio na jakość naszego życia – mówi marszałek województwa, Jakub Chełstowski.
Ranking obejmuje okres od początku funkcjonowania „Programu Czyste Powietrze” w 2018 roku do końca 2023 roku. Przy sporządzaniu zestawienia wzięto pod uwagę dwa kryteria – liczbę wniosków o wymianę starych urządzeń grzewczych oraz liczbę wniosków w odniesieniu do liczby budynków jednorodzinnych w danej gminie.
Największą liczbę wniosków spośród prawie dwóch i pół tysiąca gmin złożyli mieszkańcy Rybnika (6481). W pierwszej dziesiątce jest jeszcze pięć gmin z regionu: Częstochowa (3490), Jaworzno (2572), Bielsko-Biała (2404), Czerwionka-Leszczyny (2184) i Wodzisław Śląski (2170). W rankingu uwzględniającym liczbę wniosków w przeliczeniu na liczbę budynków jednorodzinnych, gminy z naszego regionu zajmują 16 miejsc w pierwszej 20, a na podium znalazły się: Radlin (1053), Jejkowice (370) i Rydułtowy (1339).
Do końca grudnia 2023 roku w ramach „Programu Czyste Powietrze” w województwie śląskim złożono ponad 90 tys. wniosków. W przypadku 76,4 tys. z nich podpisano umowy.
Jak podkreśla Polski Alarm Smogowy, to przede wszystkim od aktywności samorządu lokalnego zależy stopień poprawy jakości powietrza. W przypadku Rybnika poprawa jakości powietrza robi największe wrażenie. W 2010 roku odnotowano 134 smogowych dni, w 2014 roku – 127, a w 2018 roku – 108. Dla porównania w 2021 roku już tylko 67, a w 2023 roku zaledwie 16 dni z przekroczeniami dopuszczalnego dobowego poziomu pyłu zawieszonego PM10.
„Czyste Powietrze” to program realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i uruchomiony w 2018 roku. Jego celem jest poprawa jakości powietrza poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych. Myślą przewodnią programu jest wymiana 3 milionów „kopciuchów” (pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno) do 2029 roku. Do końca lutego 2024 roku złożono 689 tys. wniosków na wymianę „kopciuchów”, co stanowi 23 procent założonego celu.
Warto podkreślić, że od ubiegłego roku w regionie realizowany jest Marszałkowski Program Poprawy Jakości Powietrza. Pula środków w pierwszej edycji wyniosła 5,7 mln zł na realizację dwóch konkursów: Inicjatywa Antysmogowa (5 mln zł) i Gmina pełną piersią (700 tys. zł).
W 2024 roku budżet programu został zwiększony i wyniósł 15,7 mln zł na realizację dwóch konkursów: Inicjatywa Antysmogowa (15 mln zł) i Gmina pełną piersią (700 tys. zł).
red.