Budujemy nowy dworzec, by tak można było orzec, że Polska jest nowoczesna, piękna i ucieszna. W Ratuszu zaprezentowano wizje nowego obiektu, lepsze lub gorsze, a ogólnie rażące swoim abstrakcjonizmem. Malarstwem abstrakcyjnym bowiem można określić projekt czegoś, co nie wiadomo czy i kiedy powstanie, a tym bardziej nie wiadomo komu/czemu będzie służyć. Coś jak projektowanie piramid egipskich, z braku Egiptu i faraonów nie wiadomo, kto będzie płacił za budowę i komu to będzie potrzebne.
Tak się złożyło, że całe moje życie płynie w cieniu projektowania i realizowania różnych wizji częstochowskiego dworca PKP. Zaczęto od rzeczy najprostszej, po co remontować skoro można było zburzyć stary dworzec kolei warszawsko-wiedeńskiej… Jak zburzono, to postawiono prowizorium tzw. Akwarium, od strony al. Wolności. Była to szklana stodoła, w której podróżny czuł się jak sadzonka w szklarni. Następnym krokiem było przyozdobienie strony od ul. Piłsudskiego (wtedy Świerczewskiego) barakami NRD-owskimi typu „zemsta Honeckera”. Urodą pasowała do nich pewna pani prostytutka nazywana „konduktorką”, oprócz niej baraki oferowały ciemną podróbkę piwa karmelowego i płucka na kwaśno. Wreszcie po ćwierćwiekowym planowaniu, projektowaniu itp., prowizorki zastąpiono ogromnym dworcem otwieranym przez Kwaśniewskiego. Okazał się on równie niefunkcjonalny jak ten były Prezydent RP.
I tak historia kolei na każdym swym kroku zaprzecza idei postępu. Przypomnijmy, że kolej warszawsko-wiedeńską z wielkimi dworcami w Warszawie, Skierniewicach, Piotrkowie, Częstochowie, Zawierciu, Dąbrowie, Granicy (Maczki), budowano dwa lata. Obecnie dziesięć lat remontuje się banalny odcinek Katowice-Kraków, nie budując przy nim żadnego dworca.
Ten stary dworzec kolei warszawsko-wiedeńskiej projektowano nie tylko wg klasycystycznych gustów, ale z myślą o ówczesnych potrzebach podróżującego. Musiał być swoistym centrum przesiadkowym z bryczki do wagonu, zapewniać miał także wygody jako miejsce popasu. Tak bowiem kiedyś wyglądały podróże. Jakie są obecne potrzeby podróżników, nie ma ochoty zastanawiać się, ani PKP, ani tym bardziej projektujący na zlecenie PKP architekt. Architekt marzy o pomniku własnej chwały, nie zauważając korzystających z jego tworu. Kierownictwo PKP ugrzęzło myślowo w świecie zastanym, gdy kolejarskim potrzebom musiał podporządkować się podróżny.
Mówi się o konieczności tworzenia centrum przesiadkowego integrującego różne formy transportu. Projekt jednak nowego dworca tego nie bierze pod uwagę, bo zleceniodawca ogranicza swój horyzont do trzech liter. Integracja, wbrew wizjonerstwu architektów, nie polega na budowie hali, sali, czy placu, na którym integrować się mają ludzie. Dworzec nie potrzebuje miejsca na 100 kas dla 100 różnych przewoźników. Integracja transportu to system umożliwiający w jednym punkcie podróżnemu uzyskanie pełnej informacji o sposobach dotarcia z Olsztyna Jurajskiego do Birczy pod Przemyślem i opłacenia w tym miejscu kosztów przejazdu wszelkim do tego potrzebnym transportem. Taka integracja jest możliwa na lotniskach przy globalnym transporcie samolotami. W skali kolejowo-autobusowej przekracza jednak możliwości mózgowe krajowego Ministerstwa.
Więc nie zachwycam się nowymi wizjami nowego dworca. Podejrzewam, że do us…nej śmierci jeszcze wielokroć ekscytować się będę wizjami nowego częstochowskiego dworca głównego, lecz nie g…nego.
