Zasiłek pogrzebowy stanowi jednorazowe świadczenie, które przysługuje w razie śmierci osoby ubezpieczonej, osoby, która pobierała emeryturę lub rentę lub spełniała warunki do uzyskania tych świadczeń albo członka rodziny wymienionych powyżej osób. Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie (podmiotowi), która poniosła koszty związane z pogrzebem. Uprawnionymi do zasiłku są członkowie rodziny zmarłego, ale również ponoszący koszty pochówku przyjaciele, pracodawca, gmina albo kościół.
W przypadku, gdy koszty pogrzebu poniosło kilka osób/podmiotów, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowy między te osoby/podmioty, proporcjonalnie do poniesionych przez nich kosztów.Krąg podmiotowy osób uprawnionych do zasiłku pogrzebowego określony został szczegółowo w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jak wynika z treści art. 77 ust. 1 przedmiotowej ustawy, zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci ubezpieczonego oraz jego członka rodziny, osoby pobierającej emeryturę lub rentę oraz jej członka rodziny oraz osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania.
Członkami rodziny, zgodnie z art. 77 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, są:
* małżonek (wdowa i wdowiec);
* rodzice, ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające;
* dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej;
* przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci niż wymienione w pkt 3;
* rodzeństwo;
* dziadkowie;
* wnuki;
* osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje również w razie śmierci ubezpieczonego po ustaniu ubezpieczenia, jeżeli śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego.
Zgodnie z art. 78 ust. 1 ww. ustawy, zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu. Natomiast art. 78 ust. 2 ww. ustawy stanowi, że zasiłek pogrzebowy przysługuje również pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli pokryły koszty pogrzebu.
Obecna kwota zasiłku pogrzebowego, która zgodnie z art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, z późn. zm.) wynosi 4.000 zł, obowiązuje od dnia 1 marca 2011 r. wskutek wejścia w życie ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. poz. 1578).Obecnie w resorcie rodziny, pracy i polityki społecznej trwają prace mające na celu podwyższenie obecnie obowiązującej kwoty zasiłku pogrzebowego, tak by w większym stopniu rekompensowała ona rzeczywiście poniesione koszty pogrzebu.
red.