Układ konsumencki to idealny instrument prawny dla osób zadłużonych, które chcą ustalić z wierzycielami wysokość rat w realnej do spłaty wysokości, zachowując przy tym swój majątek.
Czym jest układ konsumencki?
Układ konsumencki stanowi alternatywę dla ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Do roku 2020 instrument prawny w postaci układu konsumenckiego przysługiwał jedynie przedsiębiorcom, natomiast aktualnie osoby fizyczne również są uprawnione do składania wniosków o zawarcie układu z wierzycielami. Polega on przede wszystkim na zawarciu przez dłużnika – osobę niewypłacalną – porozumienia np. z pożyczkodawcami lub kredytodawcami.
Jak zawrzeć układ konsumencki?
Aby zawrzeć układ konsumencki należy wystosować do sądu upadłościowego wniosek o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli. Taki wniosek należy złożyć na dedykowanym formularzu w wersji papierowej bądź przez system teleinformatyczny KRZ. Od wniosku należy uiścić opłatę w kwocie 30 zł. Ponadto do wniosku powinna być także dołączona zaliczka na pokrycie kosztów postępowania w wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Brak wpłaty zaliczki skutkuje zwrotem wniosku bez wezwania do uzupełnienia braku.
Zgodnie z art. 49125 p.u. sąd może skierować do postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli także dłużnika, który złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, ale nie zawarł w nim oświadczenia, że nie wyraża zgody na udział w postępowaniu o zawarcie układu. Jeżeli sąd przychyla się do wniosku dłużnika, wydaje postanowienie o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, w którym wyznacza nadzorcę sądowego. Jak stanowi art. 49131 p.u. do podstawowych zadań nadzory sądowego należy sporządzenie propozycji układowych, listy wierzytelność, spisu wierzytelności spornych oraz zwołanie zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem. Nadzorca sądowy jest również dysponentem zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę i powinien ją przeznaczyć na koszty postępowania. Nadzorca sądowy jest zobowiązany przepisami, aby w terminie maksymalnie 3 miesięcy od dnia otwarcia postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, zwołać rzeczone zgromadzenie wierzycieli. Podczas takiego zgromadzenia wierzyciele oddają głosy „za” lub „przeciwko” układowi. Po zakończeniu zgromadzenia wierzycieli, nadzorca układu jest zobowiązany do przedłożenia do sądu w terminie 21 dni wniosku o zatwierdzenie układu, tudzież wniosku o umorzenie postępowania.
Stosownie do art. 49136 p.u. sąd umorzy postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli w następujących sytuacjach:
– jeżeli dłużnik nie wykonuje czynności, do których został zobowiązany;
– jeżeli aktualne możliwości zarobkowe dłużnika oraz jego sytuacja zawodowa nie uprawdopodobniają zdolności do pokrycia kosztów postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli oraz możliwości zawarcia i wykonania układu z wierzycielami;
– jeżeli nadzorca sądowy w terminie 6 miesięcy, licząc od momentu wydania postanowienia o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, nie przedłoży wniosku o zatwierdzenie układu.
Zgodnie z przepisami prawa układ nie może być zawarty na okres dłuższy aniżeli 5 lat. Wyjątek stanowi sytuacja, w której dłużnik chce zachować należącą do niego nieruchomość. W takim wypadku układ może zostać zawarty na czas przekraczający 5 lat. Jeżeli dłużnik nie spełnia postanowień układowych, układ może zostać uchylony. Skutkuje to prawem do dochodzenia roszczeń przez wierzycieli w ich pierwotnej wysokości. Wnioskodawca pozostaje wolny od długów po wykonaniu układu bądź po wyegzekwowaniu wszystkich wierzytelności objętych układem.
Korzyści wynikające z zawarcia układu konsumenckiego
Przede wszystkim w czasie realizacji układu, komornik nie może wszcząć egzekucji z majątku dłużnika objętego układem. Realizując układ, dłużnik jest niejako zabezpieczony od ponoszenia kosztów postępowania egzekucyjnego, którego nie można wszcząć. Ponadto niebotyczną zaletą zawarcia układu konsumenckiego jest fakt, że dłużnik może zachować należącą do niego nieruchomość. W toku alternatywnego postępowania upadłościowego taka nieruchomość stanowiłaby składnik masy upadłości, który to podlegałby likwidacji.
Reasumując układ konsumencki to idealny instrument prawny dla osób zadłużonych, które chcą ustalić z wierzycielami wysokość rat w realnej do spłaty wysokości, zachowując przy tym swój majątek.
Autorzy tekstu:
radca prawny Mariusz Turek
tel. 663-316-047
prawnik Karolina Piekielska
red.