WFOŚiGW w KatowicachKontynuujemy nasz cykl dotyczący turystyki ekologicznej. W pierwszym odcinku przedstawiliśmy komplet podstawowych informacji o ekoturystyce – sprawdziliśmy skąd się wzięła, jakie są jej cele i zadania, a omówiliśmy dynamikę rozwoju tego zjawiska. Tym razem koncentrujemy się na konkretnych formach podróżowania i spędzania czasu wolnego w ramach turystyki ekologicznej.
Niewykorzystywany potencjał
Przypomnijmy – turystyka ekologiczna, najprościej mówiąc, to taki rodzaj wczasowania, spędzania urlopu i wolnego czasu, który związany jest z poznawaniem piękna przyrody, a jednocześnie nie powodujący zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Jak wynika z badań, typowy ekoturysta jest po czterdziestce, ma wyższe wykształcenie i nie brakuje mu pieniędzy. Ze środków transportu wybiera pociąg, wynajmuje zazwyczaj pokoje w gospodarstwach agroturystycznych albo w hotelach korzystających z odnawialnych źródeł energii. Preferuje zdrowy styl życia, a wakacje są dla niego prawdziwym wyzwaniem i przygodą.
W Polsce panują bardzo dobre warunki do „uprawiania” ekoturystyki. Zielone Płuca Polski nie mają sobie równych w Europie. To unikatowe przyrodniczo tereny znajdujące się w północno-wschodniej części Polski. Ogółem 46% powierzchni naszego kraju ma walory przyrodnicze i kulturowe pozwalające na pełnienie funkcji turystycznych. Ten potencjał póki co nie jest jeszcze wykorzystywany. Razi przede wszystkim niski stan wiedzy nie tylko na temat ekoturystyki, ale także turystyki odpowiedzialnej w ogóle. Laicy często kojarzą ekoturystykę wyłącznie z nudnymi, leniwymi wakacjami, do tego spędzonymi na wsi. Tymczasem turystyka ekologiczna ma wiele form. Są w jej ramach wspomniane już wyjazdy na wieś wypełnione spacerami po lesie, ale także mnóstwo bardziej wyszukanych form wypoczynku, pozwalających przeżyć niezapomnianą wakacyjną przygodę, na przykład nurkowanie.
Jedną z największych organizacji propagujących turystykę ekologiczną jest fundacja ECEAT-International z siedzibą w Holandii. Obecnie 21 krajów europejskich należy do tej sieci. ECEAT-Poland łączy w sobie cztery elementy: rolnictwo, turystykę, ekonomię i ekologię. Celem stowarzyszenia jest edukacja ekologiczna, ochrona środowiska naturalnego, tradycji i kultury polskiej wsi, a szczególnie promocja rolnictwa ekologicznego i ekoturystyki w gospodarstwach rolnych. Pomysł adresowany jest przede wszystkim do gospodarstw małych. Do organizacji należy ok. 100 gospodarstw, rozmieszczonych na terenie całej Polski.
Wymarzone wakacje ekoturysty
W Polsce ekoturystyka dopiero raczkuje. Tak jak wcześniej pisaliśmy, nie wykorzystujemy jeszcze potencjału, którym dysponujemy. Dzieje się tak między innymi dlatego, że oferta turystyczna bywa źle skonstruowana. Biura ograniczają ekoturystykę do zwykłych wycieczek przyrodniczych.
Chwytliwego hasła „ekoturystyka” nie wykorzystują także np. szlaki turystyczne, marnując tym samym swój potencjał marketingowy.
Za to na świecie turystyka ekologiczna rozwija się w lawinowym tempie. Jak wskazują badania, rynek ekoturystyki rośnie w tempie 20-34% rocznie, trzy razy szybciej na tle globalnego przemysłu turystycznego. Za topowe kraje w tej dziedzinie uznaje się m.in. Kostarykę, Australię, RPA czy Kenię. Na Starym Kontynencie rajem dla ekologicznych podróżników jest Skandynawia.
Wymarzone ekoturystyczne wczasy można spędzić np. idąc śladami trasy La Ruta Maya, która łączy kraje i regiony Świata Majów. Deszczowy las las tropikalny, indiańskie wioski u stóp wulkanów, parki narodowe i obszary chronione pełne dzikich zwierząt… takie wakacje, to raj dla ekoturysty!
Może spacer po ścieżce w Rudnikach?
Szukając miejsc w regionie częstochowskim, w których można ekologicznie odpocząć, warto odwiedzić nieczynną kopalnię „Lipówka” w Rudnikach. To miejsce zmienione przez człowieka. Eksploatując przez lata kamień wapienny, stworzyliśmy przy okazji mozaikę bardzo zróżnicowanych siedlisk, co pozwoliło na pojawienie się w kamieniołomie gatunków o specyficznych wymaganiach. W wielu przypadkach to gatunki rzadkie i unikatowe. Przyrodnicza ścieżka, która powstała na terenie kamieniołomu, ma przybliżyć i oprowadzać po tym obszarze. Można na nim podziwiać m.in. szmaragdowe wody jezior skupionych u podnóży wapiennych ścian kamieniołomu, z bliska przyjrzeć się bagnom i topieliskom, poznać gatunki roślin, które od dawna leczą i chronią, czy zaobserwować licznie śpiewające piecuszki i trznadle, kilka słowików rdzawych, odzywające się bażanty.
Na terenie ścieżki znajduje się szesnaście tablic edukacyjnych, które oprowadzają po niej. Poza tablicami, wydano również bogato ilustrowany przewodnik po ścieżce, który jest doskonałą pomocą dydaktyczną – uzupełnia treści przedstawione na tablicach i ułatwia poruszanie się po ścieżce. Ukazanie się tej publikacji było możliwe dzięki dofinansowaniu ze strony m.in. WFOŚiGW w Katowicach.
Ścieżka „Kopalnia przywrócona naturze” zdobyła pierwsze miejsce w konkursie „Jurajski Produkt Roku 2013” w kategorii produkt w dziedzinie ekologii, ochrony środowiska i odnawialnych źródeł energii.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach działa od 1993 roku na rzecz polityki ekologicznej województwa śląskiego. Realizując swoją misję, Fundusz koncentruje się na wspieraniu działań proekologicznych podejmowanych przez administrację publiczną, przedsiębiorców, instytucje i organizacje pozarządowe, a także zarządzaniu środkami europejskimi ukierunkowanymi na ochronę środowiska i gospodarkę wodną.
„Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach”.
“Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach”.
