“Organizacje społeczne zajmujące się osobami bezdomnymi próbują dotrzeć do posłów, by zmienili projekt ustawy, który zamiast rozwiązywać problemy pomocy osobom wykluczonym, tworzy nowe. W efekcie bezdomni masowo wrócą na ulice naszych miast. Prosimy o przekazanie informacji Państwa Czytelnikom.
Projekt zmian w ustawie o pomocy społecznej, który jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie, zamiast ułatwiać pomoc bezdomnym będzie ją znacznie utrudniał. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (projekt „Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej” zadanie nr 4), we współpracy z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się w Polsce pomocą osobom wykluczonym, opracowało Model Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności. Obszerne i precyzyjne opracowanie, nad którym pracowało wiele osób na co dzień zajmujących się tematem bezdomności, miało posłużyć jako wzorzec pod przyszłe zapisy ustawowe. Wnikliwa lektura niektórych zapisów każe przypuszczać, że Komisja Polityki Społecznej i Rodziny Sejmu RP, nie pochyliła się nad zrealizowanym ze środków Unii Europejskiej Modelem i zlekceważyła opinie instytucji od lat zajmujących się pomocą osobom bezdomnym i wykluczonym.
Jeszcze bardziej bezdomni
Projekt zrównuje status ogrzewalni (miejsca przypominającego poczekalnię dworcową z dostępem wyłącznie do miejsc siedzących) z noclegowniami i schroniskami, a to może spowodować możliwość eksmisji lokatorów do takiego właśnie pomieszczenia. Tak stanowią zapisy ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego oraz ustawy Kodeks Postępowania Cywilnego. Kluczowym dla sprawy zapisem jest stwierdzanie, iż „Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje prawo do tymczasowego pomieszczenia, komornik usunie dłużnika do noclegowni, schroniska lub innej placówki zapewniającej miejsca noclegowe, wskazanej na wniosek komornika przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.” Chodzi o te „inne placówki zapewniające miejsca noclegowe” – skoro zgodnie z proponowaną nowelizacją ustawy o pomocy społecznej status ogrzewalni zostaje zrównany z noclegownią i schroniskiem, to możemy się spodziewać eksmisji do takich właśnie poczekalni z miejscami siedzącymi. Co gorsza gminy mogą zechcieć zastępować droższe w utrzymaniu noclegownie i schroniska – tańszymi ogrzewalniami. Ogrzewalnie, jako placówki „pierwszego kontaktu”, mają oczywiście swoje miejsce w systemie – nie mogą jednak stanowić jego podstawy!
Wrócą na ulicę
W nowelizacji ustawy o pomocy społecznej pojawił się kategoryczny zakaz przyjmowania do schronisk i noclegowni osób pod wpływem alkoholu. Dotychczas placówki wewnętrznymi przepisami regulowały tę z sprawę, kierując się przede wszystkim zdrowym rozsądkiem. Każdorazowo w obliczu srogiej zimy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej sugerowało przyjmowanie osób, które były pod niewielkim wpływem alkoholu. Czemu ma więc służyć ustawowy zakaz? Wprowadzenie go to prosta droga do usankcjonowania w obliczu prawa setek zgonów i ciężkich chorób osób pozostających na mrozie. Nikt nie zasługuje na śmierć na ulicy!
ROZWIĄZANIE PROBLEMU BEZDOMNOŚCI JEST MOŻLIWE!
Jak nie wiadomo, o co chodzi…
Nowa ustawa zawiera również propozycje niejasnych zapisów dotyczących zwrotu kosztów usług świadczonych w placówkach dla osób bezdomnych przez organizacje pozarządowe (usługi te stanowią zadanie własne gmin). Uprawniają one do interpretacji, że Komisja Polityki Społecznej i Rodziny Sejmu RP zamierza obciążyć tymi kosztami organizacje prowadzące placówki, tym samym doprowadzając do likwidacji schronisk i noclegowni dla osób bezdomnych. Jeśli do tego dołączyć ustawowo określony, raptem 18-miesięczny, czas wdrożenia standardów dla tych placówek, widać, że ustawodawca wcale nie dba o ich dobro. Wystarczy wspomnieć, że standardy dotyczące domów pomocy społecznej wdrażane były 10 lat (!), więc jeśli do tego dodamy brak określenia przez ustawodawcę ścieżek finansowania dla wdrożenia tych standardów, to widać iż nowelizacja ustawy o pomocy społecznej jest kolejnym sposobem na łatanie dziury budżetowej, a nie na rozwiązanie problemów związanych z pomaganiem potrzebującym. A tych ostatnich, niestety, nie ubywa.
Na 7 lipca zaplanowane jest posiedzenie Sejmu, na którym nastąpi drugie czytanie projektu zmian. Los prawie 40 tysięcy osób bezdomnych w Polsce został niechlujnie zapisany na kartach nowelizacji ustawy o pomocy społecznej. Ogólnopolska Federacja na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności, zrzeszająca obecnie 11 spośród najprężniej działających polskich organizacji pozarządowych wspierających osoby wykluczone i potrzebujące, zaapelowała w tej sprawie do Komisji Społecznej i Rodziny Sejmu RP, następnie do wszystkich do Pań i Panów Posłów.
Jak dotąd, bez rezultatu…
Ogólnopolska Federacja na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności”.
