Właśnie ukazał się najnowszy raport „Diagnoza Społeczna 2015”. Wynika z niego, że najbardziej zadowolonymi z miejsca zamieszkania są mieszkańcy Gdyni, Gdańska i Torunia. Do najmniej zadowolonych zaliczają się wałbrzyszanie i… częstochowianie.
„Diagnoza Społeczna” to badanie przeprowadzane co dwa lata (w latach nieparzystych) dotyczące stanu społeczno-psychologicznego Polaków. Raport Janusza Czapińskiego i Tomasza Panki analizuje nie tylko jakość życia, czy zamożność Polaków, ale sprawdza również, jak mieszkańcy oceniają lokalne władze.
W tegorocznej edycji projektu wzięło udział ponad 20 tysięcy osób powyżej 16 roku życia z prawie 12 tysięcy gospodarstw domowych. Metodologia opiera się na powracaniu, co kilka lat, do tych samych respondentów w celu obserwacji zmian. Pierwsza edycja projektu Czapińskiego została przeprowadzona w 2000 roku.
Czapiński i jego współpracownicy w swoim raporcie podejmują tematykę wydawałoby się zwyczajną. Zadają pytanie – jak mieszkańcom danego miasta żyje się na danym terenie? By stworzyć ogólny obraz poziomu życia mieszkańców, autorzy opracowali kilka kategorii: poziom cywilizacyjny, dobrostan społeczny, materialny oraz psychiczny, patologie, kapitał społeczny, stres życiowy. Wyniki z tych kategorii dają odpowiedzi na pytania: czy mieszkańcy konkretnego miasta są zadowoleni z zamieszkiwania swojej miejscowości oraz – jako przeciwieństwo – czy denerwują ich decyzje i działania miejscowych władz.
Niestety na tle 28 przebadanych miast, Częstochowa wypada fatalnie.
Częstochowianie nie akceptują decyzji i działań podejmowanych przez obecnego prezydenta Krzysztofa Matyjaszczyka (SLD). Jesteśmy liderem w tej kategorii raportu Czapińskiego, zresztą w dwóch poprzednich też byliśmy na „pudle” (w 2011 r. – 3 miejsce, 2013 r. – 2 miejsce, 2015 r. – 1 miejsce).
Prezentujemy kilka najciekawszych wyników „Diagnozy Społecznej 2015”.
Procent bardzo zadowolonych i zadowolonych z miejscowości zamieszkania mieszkańców miast w 2011,2013, 2015 r. – im wyższa wartość, tym większe zadowolenie mieszkańców
Miasto 2011 (%) 2013 (%) 2015 (%)
1. Gdynia 83,4 85,0 87,2
2. Gdańsk 65,7 68,8 79,2
3 .Toruń 72,3 73,9 73,1
4. Kraków 70,0 65,9 70,5
5. Białystok 64,2 60,2 68,3
6. Warszawa 64,9 61,4 67,6
7. Wrocław 69,9 65,5 67,6
8. Olsztyn 61,1 56,8 67,5
9. Zielona Góra 70,3 62,1 66,7
10. Gliwice 44,7 59,2 66,1
11. Bielsko-Biała 65,4 58,3 61,5
12. Poznań 63,9 65,6 60,4
13. Rzeszów 70,9 58,2 59,0
14. Katowice 49,7 56,4 58,3
15. Kielce 55,6 37,9 57,5
16. Radom 41,2 50,0 56,1
17. Częstochowa 52,6 55,2 55,1
18. Gorzów Wlk. 59,5 46,4 53,6
19. Lublin 45,8 53,8 53,3
20. Opole 56,4 47,3 53,3
21. Łódź 42,4 38,1 50,7
22. Sosnowiec 51,1 52,4 50,3
23. Zabrze 59,4 65,2 47,8
24. Bydgoszcz 61,9 43,9 47,7
25. Ruda Śląska 42,7 46,4 45,6
26. Jaworzno 35,5 49,7 43,5
27. Bytom 27,0 30,5 40,7
28. Wałbrzych 23,7 30,7 23,6
***
Kategoria: Poziom cywilizacyjny – im wyższa wartość,
tym wyższy poziom cywilizacyjny (2015 r.)
Miasto Średnia (%)
1. Warszawa 0,68
2. Rzeszów 0,60
3. Poznań 0,55
4. Kraków 0,54
5. Zielona Góra 0,5
6. Lublin 0,46
7. Toruń 0,44
8. Wrocław 0,43
9. Gorzów Wlk. 0,42
10.Gliwice 0,42
11. Opole 0,41
12. Gdańsk 0,40
13. Gdynia 0,37
14. Olsztyn 0,27
15. Bytom 0,25
16. Bydgoszcz 0,24
17. Ruda Śląska 0,23
18. Katowice 0,21
19. Jaworzno 0,2
20. Kielce 0,19
21. Wałbrzych 0,17
22. Bielsko-Biała 0,14
23. Białystok 0,09
24. Łódź 0,03
25. Sosnowiec 0,03
26. Zabrze -0,01
27. Częstochowa -0,11
28. Radom -0,14
Kategoria: Dobrobyt materialny – im wyższa wartość,
tym większy dobrobyt (2015 r.)
Miasto Średnia (%)
1. Warszawa 0,98
2. Gdynia 0,64
3. Toruń 0,55
4. Gdańsk 0,42
5. Poznań 0,40
6. Kraków 0,39
7. Gliwice 0,38
8. Gorzów Wlk. 0,28
9. Zielona Góra 0,27
10. Jaworzno 0,27
11. Wrocław 0,23
12. Zabrze 0,13
13. Lublin 0,10
14. Wałbrzych 0,09
15. Katowice 0,05
16. Olsztyn 0,04
17. Opole -0,02
18. Łódź -0,03
19. Sosnowiec -0,03
20. Bielsko-Biała -0,05
21. Kielce -0,07
22. Bytom -0,09
23. Rzeszów -0,10
24. Ruda Śląska -0,14
25. Białystok -0,17
26. Radom -0,23
27. Częstochowa -0,25
28. Bydgoszcz -0,28
Kategoria: Stres życiowy – im wyższa wartość,
tym większy stres (2015 r.)
Miasto Średnia (%)
1. Łódź -0,23
2. Zielona Góra -0,14
3. Sosnowiec -0,14
4. Bielsko-Biała -0,13
5. Ruda Śląska -0,12
6. Zabrze -0,08
7. Jaworzno -0,05
8. Toruń -0,03
9. Gdynia -0,03
10. Bytom -0,01
11. Bydgoszcz 0,02
12. Kraków 0,02
13. Poznań 0,03
14. Katowice 0,05
15. Białystok 0,07
16. Radom 0,12
17. Gorzów Wlk. 0,14
18. Wałbrzych 0,15
19. Gdańsk 0,16
20. Częstochowa 0,16
21. Gliwice 0,16
22. Rzeszów 0,17
23. Wrocław 0,22
24. Olsztyn 0,23
25. Warszawa 0,29
26. Lublin 0,35
27. Kielce 0,45
28. Opole 0,69
Kategoria: Dobrostan psychiczny – im wyższa wartość,
tym lepszy stan psychiczny mieszkańców (2015 r.)
Miasto Średnia (%)
1. Bytom 0,48
2. Olsztyn 0,32
3. Zielona Góra 0,3
4. Kraków 0,23
5. Bielsko-Biała 0,21
6. Gliwice 0,21
7. Poznań 0,18
8. Wrocław 0,13
9. Gdynia 0,12
10. Bydgoszcz 0,09
11. Zabrze 0,09
12. Toruń 0,07
13. Jaworzno 0,06
14. Warszawa 0,05
15. Gdańsk 0,04
16. Rzeszów -0,01
17. Radom -0,05
18. Katowice -0,05
19. Łódź -0,06
20. Sosnowiec -0,09
21. Wałbrzych -0,1
22. Lublin -0,12
23. Częstochowa -0,12
24. Ruda Śląska -0,16
25. Opole -0,18
26. Białystok -0,23
27. Gorzów Wlk. -0,3
28. Kielce -0,45
Cały raport dostępny jest na stronie www.diagnoza.com.
14 komentarzy
Ale my mamy Krzysia, Marka, Jarosława, Zdzisława, Ryszarda, Izabelę, Halinę, Mirosława, Marcina. Skarby lokalne, z których musimy być dumni. Nieważne, że miasto się zwija i że życie w nim zaczyna być coraz bardziej przykre.
Ale my mamy Krzysia, Marka, Jarosława, Zdzisława, Ryszarda, Izabelę, Halinę, Mirosława, Marcina. Skarby lokalne, z których musimy być dumni. Nieważne, że miasto się zwija i że życie w nim zaczyna być coraz bardziej przykre.
Proszę wrócić do komentarzy w „7 dniach” od 2011 roku, byli tacy, którzy celnie punktowali nędzę “zarządców miasta” Matyjaszczyka, Marszałka, Balta, Niesmacznego i reszty tej spóły ćwierćinteligentnych “wybrańców” oraz mizerotę większości radnych.### Musiało minąć parę lat – bezpowrotnie straconych lat – by mieszkańcy ocenili “sukces” cwanych kolesi, którym kompletnie obce są reguły profesjonalnego zarządzania miastem, strategiczne myślenie, planowanie działań, monitorowanie i antycypowanie zagrożeń…### Wystarczyło parę lat by sprowadzić Częstochowę do pozycji prowincjonalnego zadupia i cywilizacyjnej dziury.### Ale może Częstochowa i jej mieszkańcy, en masse, tylko na tyle zasługują?
Proszę wrócić do komentarzy w „7 dniach” od 2011 roku, byli tacy, którzy celnie punktowali nędzę “zarządców miasta” Matyjaszczyka, Marszałka, Balta, Niesmacznego i reszty tej spóły ćwierćinteligentnych “wybrańców” oraz mizerotę większości radnych.### Musiało minąć parę lat – bezpowrotnie straconych lat – by mieszkańcy ocenili “sukces” cwanych kolesi, którym kompletnie obce są reguły profesjonalnego zarządzania miastem, strategiczne myślenie, planowanie działań, monitorowanie i antycypowanie zagrożeń…### Wystarczyło parę lat by sprowadzić Częstochowę do pozycji prowincjonalnego zadupia i cywilizacyjnej dziury.### Ale może Częstochowa i jej mieszkańcy, en masse, tylko na tyle zasługują?
Badanie na próbie nie liczącej nawet 100 respondentów? I państwo chcą z tego czegoś wyciągnąć jakiekolwiek wnioski. A gdzie obiektywizm takiego badania?
Badanie na próbie nie liczącej nawet 100 respondentów? I państwo chcą z tego czegoś wyciągnąć jakiekolwiek wnioski. A gdzie obiektywizm takiego badania?
“ponad 20 tysięcy osób wzięło udział w badaniu i 12 tysięcy gospodarstw domowych” – czytaj ze zrozumieniem.
“ponad 20 tysięcy osób wzięło udział w badaniu i 12 tysięcy gospodarstw domowych” – czytaj ze zrozumieniem.
Szanowny ha, zanim kogoś oplujesz dowiedz się. 12 tysięcy w skali kraju i ja nie mam wątpliwości co do założeń tego raportu patrząc na kraj. W Częstochowie respondentów była mniej niż setka, tymczasem próba powinna wynieść od 400 do 1100 osób, aby badanie miało jakiś walor. To tyle…
Szanowny ha, zanim kogoś oplujesz dowiedz się. 12 tysięcy w skali kraju i ja nie mam wątpliwości co do założeń tego raportu patrząc na kraj. W Częstochowie respondentów była mniej niż setka, tymczasem próba powinna wynieść od 400 do 1100 osób, aby badanie miało jakiś walor. To tyle…
Po przeczytaniu wyników można powiedzieć, że Częstochowa już sięgnęła dna.
Po przeczytaniu wyników można powiedzieć, że Częstochowa już sięgnęła dna.
Red, nie zarzucaj komuś brak precyzji, skoro sam nasz problem z prostą matematyką. Raz powołujesz się na gospodarstwa domowe, a raz na liczbę mieszkańców. W artykule jest napisane jak wół, że w badaniu wzięło udział ponad 20 tysięcy osób z 28 miast. Nie jest podane, czy podział był równy dla każdego miasta, ale zakładając, że tak, to na jedno miasto przypada ok. 715 respondentów (wystarczy podzielić: 20 000 / 28 = 714,28…). Zupełnie inne dane wystąpią w przypadku gospodarstw domowych. W badaniu uczestniczyło 12 tysięcy gospodarstw z 28 miast. Jedno gospodarstwo domowe stanowi zapewne kilka osób. Powielając schemat matematyczny indywidualnych respondentów mamy wynik: w każdym mieście przebadano ok. 429 gospodarstw (wystarczy podzielić: 12 000 / 28 = 428,57…). Nawiązują do ostatniego wpisu, Red, próba w Częstochowie wyniosła “od 400 do 1100 osób”, więc badanie należy uznać za rzetelne.
Red, nie zarzucaj komuś brak precyzji, skoro sam nasz problem z prostą matematyką. Raz powołujesz się na gospodarstwa domowe, a raz na liczbę mieszkańców. W artykule jest napisane jak wół, że w badaniu wzięło udział ponad 20 tysięcy osób z 28 miast. Nie jest podane, czy podział był równy dla każdego miasta, ale zakładając, że tak, to na jedno miasto przypada ok. 715 respondentów (wystarczy podzielić: 20 000 / 28 = 714,28…). Zupełnie inne dane wystąpią w przypadku gospodarstw domowych. W badaniu uczestniczyło 12 tysięcy gospodarstw z 28 miast. Jedno gospodarstwo domowe stanowi zapewne kilka osób. Powielając schemat matematyczny indywidualnych respondentów mamy wynik: w każdym mieście przebadano ok. 429 gospodarstw (wystarczy podzielić: 12 000 / 28 = 428,57…). Nawiązują do ostatniego wpisu, Red, próba w Częstochowie wyniosła “od 400 do 1100 osób”, więc badanie należy uznać za rzetelne.
“Red” – to zaplecze “intelektualne” Matyjaszczyka, jakie zaplecze taki łeb.
Gówniarstwo rządzi, gówniarstwo ma.
Matyjaszczyk to kolejny pech Częstochowy, zarządca miasta jak z koziej doopy trąba. A koń jaki jest, każdy widzi – oprócz przymułów z wypranymi mózgownicami.
“Red” – to zaplecze “intelektualne” Matyjaszczyka, jakie zaplecze taki łeb.
Gówniarstwo rządzi, gówniarstwo ma.
Matyjaszczyk to kolejny pech Częstochowy, zarządca miasta jak z koziej doopy trąba. A koń jaki jest, każdy widzi – oprócz przymułów z wypranymi mózgownicami.
Strona 191 i kolejne raportu, próba dla Częstochowy N=78 (sic!); jakieś pytania?
Strona 191 i kolejne raportu, próba dla Częstochowy N=78 (sic!); jakieś pytania?
Te wstrętne cwaniaki i przymuły nawet raport Profesora Czapińskiego próbują zdyskwalifikować.Zróbcie swój będziemy na pierwszym miejscu ,przecież prawie każdy mieszkaniec ma już swoją hustawkę ,piaskownicę a z budżetu obywatelskiego słupek przy drodze.Zgadzam się z sas,że może faktycznie na tyle tylko zasługujemy bo żadne argumenty od wielu lat nie trafiały do mieszkańców ,każdy wolał kłamstwa i papkę propagandową Balta i Matyjaszczyka.A swoją drogą tesknię za niektórymi autorami komentarzy Denwer, Frantic f. gdzie jesteście?
Te wstrętne cwaniaki i przymuły nawet raport Profesora Czapińskiego próbują zdyskwalifikować.Zróbcie swój będziemy na pierwszym miejscu ,przecież prawie każdy mieszkaniec ma już swoją hustawkę ,piaskownicę a z budżetu obywatelskiego słupek przy drodze.Zgadzam się z sas,że może faktycznie na tyle tylko zasługujemy bo żadne argumenty od wielu lat nie trafiały do mieszkańców ,każdy wolał kłamstwa i papkę propagandową Balta i Matyjaszczyka.A swoją drogą tesknię za niektórymi autorami komentarzy Denwer, Frantic f. gdzie jesteście?
Red czytaj cały raport to są ogólnopolskie badania panelowe, opierające się na próbie obserwowanej w dłuższym okresie, a nie sondaż wyborczy partii politycznych?
Wszystkie wskaźniki cząstkowe “jakości życia”, w których skład wchodziły zmienne mierzone na różnych skalach, stanowiły sumę standaryzowanych zmiennych składowych. Następnie same były standaryzowane, a suma ich wielkości standaryzowanych stanowiła ogólny wskaźnik jakości życia, który na koniec także został wystandaryzowany. W tej postaci miary te mają charakter względny i pokazują jedynie położenie osób i grup w stosunku do średniej z próby. Zdanie z raportu:”… W okresie minionych 4 lat [relatywnie] wzrosła jakość życia mieszkańców kilku dużych miast (Zielonej Góry, Olsztyna, Gliwic, Rzeszowa, Zabrza, Bielska-Białej). Pogorszenie jakości życia w tym okresie nastąpiło w Warszawie, Gdyni, Jaworznie, Szczecinie, Wrocławiu, Łodzi, Katowicach, Bydgoszczy, Gorzowie Wielkopolskim, Częstochowie i Opolu. W okresie dwóch ostatnich lat awansowały w próbie panelowej Zielona Góra, Bielsko-Biała, Sosnowiec, Wrocław, Olsztyn, Łódź, a spadły w rankingu Jaworzno, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Lublin, Rzeszów, Opole, Ruda Śląska i Kielce”.
Red czytaj cały raport to są ogólnopolskie badania panelowe, opierające się na próbie obserwowanej w dłuższym okresie, a nie sondaż wyborczy partii politycznych?
Wszystkie wskaźniki cząstkowe “jakości życia”, w których skład wchodziły zmienne mierzone na różnych skalach, stanowiły sumę standaryzowanych zmiennych składowych. Następnie same były standaryzowane, a suma ich wielkości standaryzowanych stanowiła ogólny wskaźnik jakości życia, który na koniec także został wystandaryzowany. W tej postaci miary te mają charakter względny i pokazują jedynie położenie osób i grup w stosunku do średniej z próby. Zdanie z raportu:”… W okresie minionych 4 lat [relatywnie] wzrosła jakość życia mieszkańców kilku dużych miast (Zielonej Góry, Olsztyna, Gliwic, Rzeszowa, Zabrza, Bielska-Białej). Pogorszenie jakości życia w tym okresie nastąpiło w Warszawie, Gdyni, Jaworznie, Szczecinie, Wrocławiu, Łodzi, Katowicach, Bydgoszczy, Gorzowie Wielkopolskim, Częstochowie i Opolu. W okresie dwóch ostatnich lat awansowały w próbie panelowej Zielona Góra, Bielsko-Biała, Sosnowiec, Wrocław, Olsztyn, Łódź, a spadły w rankingu Jaworzno, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Lublin, Rzeszów, Opole, Ruda Śląska i Kielce”.
Oto wyniki rankingu “jakość życia miejskiego” z 2014 (tygodnik “Polityka”): pozycja Częstochowy 44 (za Żorami i Kielcami) na 66. miast na prawach powiatu. Wartość ogólnego indeksu jakości życia dla Częstochowy 46 na 100 możliwych do uzyskania (46/100). Pozycja pierwsza w tym rankingu Warszawa 70/100, ostatnia pozycja 66. Wałbrzych 28/100. Brano pod uwagę 11 kategorii: warunki mieszkaniowe, dochody, praca, wspólnota, edukacja, środowisko, społeczeństwo obywatelskie, zdrowie, zadowolenie z życia i bezpieczeństwo, jakość samorządu, a w każdej od 2 do 4 rożnych kryteriów (np.dla edukacji – wydatki na oświatę w przeliczeniu na mieszkańca, średni wynik egzaminu gimnazjalnego z języka polskiego i matematyki oraz odsetek dzieci w wieku 3-4 lata, chodzących do przedszkoli).### Te wyniki nie pozostawiają żadnych watpliwości, Częstochowa to prowincjonalne zadupie z kompleksami niższości płynącymi z fałszywego (nie mającego podstaw faktycznych) przekonania o potędze i wyjatkowości miasta. ### Wyniki “Diagnozy społecznej 2015” – kwestionariuszowych/ankietowych badań panelowych – w wypadku Częstochowy nieźle korelują, jak widać, z wynikami innych rankingów miast polskich. ### Generalnie i w detalach jest do doopy.
Oto wyniki rankingu “jakość życia miejskiego” z 2014 (tygodnik “Polityka”): pozycja Częstochowy 44 (za Żorami i Kielcami) na 66. miast na prawach powiatu. Wartość ogólnego indeksu jakości życia dla Częstochowy 46 na 100 możliwych do uzyskania (46/100). Pozycja pierwsza w tym rankingu Warszawa 70/100, ostatnia pozycja 66. Wałbrzych 28/100. Brano pod uwagę 11 kategorii: warunki mieszkaniowe, dochody, praca, wspólnota, edukacja, środowisko, społeczeństwo obywatelskie, zdrowie, zadowolenie z życia i bezpieczeństwo, jakość samorządu, a w każdej od 2 do 4 rożnych kryteriów (np.dla edukacji – wydatki na oświatę w przeliczeniu na mieszkańca, średni wynik egzaminu gimnazjalnego z języka polskiego i matematyki oraz odsetek dzieci w wieku 3-4 lata, chodzących do przedszkoli).### Te wyniki nie pozostawiają żadnych watpliwości, Częstochowa to prowincjonalne zadupie z kompleksami niższości płynącymi z fałszywego (nie mającego podstaw faktycznych) przekonania o potędze i wyjatkowości miasta. ### Wyniki “Diagnozy społecznej 2015” – kwestionariuszowych/ankietowych badań panelowych – w wypadku Częstochowy nieźle korelują, jak widać, z wynikami innych rankingów miast polskich. ### Generalnie i w detalach jest do doopy.
giganano, nie ma co zaklinać rzeczywistości. Przyjęcie próby n=78 przy założeniu poziomu ufności na poziomie 95% daje aż 11% błąd maksymalny. Jak mniemam, pożądane byłoby uzyskanie wielkości błędu w granicach 4-5%, a to wymagałoby już przyjęcia próby w wielkości od 383 dla 5 do ponad 1000 dla 4% błędu dla populacji miasta szacowanej na 200000 mieszkańców…
giganano, nie ma co zaklinać rzeczywistości. Przyjęcie próby n=78 przy założeniu poziomu ufności na poziomie 95% daje aż 11% błąd maksymalny. Jak mniemam, pożądane byłoby uzyskanie wielkości błędu w granicach 4-5%, a to wymagałoby już przyjęcia próby w wielkości od 383 dla 5 do ponad 1000 dla 4% błędu dla populacji miasta szacowanej na 200000 mieszkańców…
Chłopie to nie są badania ankietowe mieszkańców miast polskich – to są ogólnopolskie badania panelowe ogółu mieszkańców kraju, a ogólnopolska grupa panelowa jest dobierana wg złożonego (i opisanego w raporcie) systemu wag próby w przekrojach, tak by zapewnić jej reprezentatywność i liczebność.”Taki sposób postępowania zapewnił założoną liczebność próby oraz jej reprezentatywność w skali kraju oraz w wyróżnionych przekrojach klasyfikacyjnych” – piszą autorzy. W 2015 r. przebadano 11740 gospodarstw domowych z 35279 członkami i indywidualnie 24324 członków tych gospodarstw w wieku 16 i więcej lat. Ucz się dalej rozróżniać metodykę ogólnopolskich badań panelowych od badań ankietowych opinii mieszkańców wybranej grupy miast na dowolny temat. I studiuj ranking, o którym pisze “sas”, i w którym Częstochowa zajmuje “godne” – 44 (na 66) miejsce czyli w zadu polskich miast na prawach powiatu. Taczki dla Matyjaszczyka, Marszałka i Balta… z kolesiami już czekają.
Chłopie to nie są badania ankietowe mieszkańców miast polskich – to są ogólnopolskie badania panelowe ogółu mieszkańców kraju, a ogólnopolska grupa panelowa jest dobierana wg złożonego (i opisanego w raporcie) systemu wag próby w przekrojach, tak by zapewnić jej reprezentatywność i liczebność.”Taki sposób postępowania zapewnił założoną liczebność próby oraz jej reprezentatywność w skali kraju oraz w wyróżnionych przekrojach klasyfikacyjnych” – piszą autorzy. W 2015 r. przebadano 11740 gospodarstw domowych z 35279 członkami i indywidualnie 24324 członków tych gospodarstw w wieku 16 i więcej lat. Ucz się dalej rozróżniać metodykę ogólnopolskich badań panelowych od badań ankietowych opinii mieszkańców wybranej grupy miast na dowolny temat. I studiuj ranking, o którym pisze “sas”, i w którym Częstochowa zajmuje “godne” – 44 (na 66) miejsce czyli w zadu polskich miast na prawach powiatu. Taczki dla Matyjaszczyka, Marszałka i Balta… z kolesiami już czekają.