Co wiemy o starości?

Kontakt z seniorami uwrażliwia i pomaga zrozumieć ich potrzeby. Prawie 75% respondentów badania „Polacy o starości” uważa, że udział w opiece nad seniorem powinna mieć rodzina, ale przy udziale profesjonalnych opiekunów w miejscu zamieszkania osoby starszej. Ponad połowa badanych Polaków postrzega swoją starość bardzo idyllicznie – planują rozwijać pasje i zainteresowania, podróżować, spacerować i czytać książki. Prawie 90% respondentów deklaruje, iż miało w okresie swojego dzieciństwa lub wczesnej młodości bliski kontakt z własną babcią lub dziadkiem. Jak wynika z badania, te osoby w największym stopniu rozumieją wyzwania starzenia w wymiarze biologicznym i psychologicznym. 

Polacy uważają, że o potrzeby osób starszych powinna dbać przede wszystkim rodzina oraz wykwalifikowany opiekun. Jedynie 8,62% osób deklaruje, że miejscem opieki nad najstarszą osobą wymagającą bezpośredniego wsparcia powinna być zewnętrzna placówka opiekuńcza. 15,73% badanych wskazuje, że opiekę nad seniorami świadczyć powinna jedynie rodzina. Według nich jest to zbyt duże obciążenie, często wręcz niewykonalne.

Według zdecydowanej większości respondentów współudział w opiece nad seniorem jest powinnością etyczną. Badani nie uznają wyspecjalizowanych placówek za miejsca, które oferują seniorom wysoki standard opieki czy czułość. Bardzo źle lub źle oceniana jest wydolność polskiej służby zdrowia w zakresie zapewniania osobom starszym godnej opieki zdrowotnej i podtrzymywania ich w zdrowiu optymalnym dla danego wieku i kondycji. 
A czy Polacy sami pomagają innym? Najczęściej pomagają członkom swojej rodziny (72,5%). Jedynie 7,5 % osób wspiera sąsiadów lub przyjaciół.

Według ankietowanych najlepszym rozwiązaniem jest życie seniora w środowisku, które dobrze zna, w którym ma możliwie szeroki kontakt z bliskimi, a jednocześnie uzyskuje profesjonalne usługi opiekuńcze. To potwierdza opinie psychologów, że dom to nasza przystań i najlepsze miejsce do radzenia sobie z trudnościami i przeżywania choroby. Taki model, łączący wspólną opiekę rodziny i wyspecjalizowanej instytucji, najbardziej cenią Polacy niezależnie od swojego wieku.  Model łączony wydaje się optymalny, dając osobom w wieku produkcyjnym możliwość pracy, a także wytchnienia od ciężkich obowiązków pielęgnacji osoby starszej.

W kontekście własnej starości najbardziej obawiamy się bycia ciężarem dla swoich bliskich, a także biedy, samotności i przede wszystkim chorób i niedołężności. Wyniki badania wskazują, że w ostatnim etapie życia ankietowani chcieliby mieć opiekę. Najczęściej jednak nie uważają, że prace opiekuńczą powinni wykonywać ich bliscy. Postrzegają istotną rolę Państwa w instytucjonalnym wsparciu opiekuńczym nad osobami niedołężnymi. Preferując opiekę domową, a nie w wyspecjalizowanych placówkach badani dostrzegają, również pozytywny wpływ opiekunów na niwelowanie samotności seniorów. 

Badanie „Polacy o starości” pokazało jak kształtuje się społeczne i indywidualne postrzeganie starości przez społeczeństwo oraz co wiemy o jej nieuchronnych i złożonych procesach. Okazuje się, że Polacy potrzebują i chcą korzystać z usług opiekunów domowych. Ograniczenia państwowego systemu wsparcia osób starszych decydują o tym, że szukają wsparcia w opiece w wyspecjalizowanych firmach. Kluczowym pytaniem pozostaje, w jaki sposób sektor ten będzie wspierany przez państwo w kolejnych latach postępującego starzenia się społeczeństwa i wydłużania średniej długości życia, w tym zwłaszcza w latach mocno ograniczonej samodzielności. 

Większość z nas rozumie wyzwania starzenia i obawia się o jakość własnego życia w tym okresie. Zazwyczaj jesteśmy świadomi, iż sami będziemy musieli zadbać o godną opiekę dla swoich starszych bliskich, a także swoją.